روش های موثر برای مبارزه با آفات گل و گیاه خانگی
یکی از شایعترین چیزهایی که ممکن است در باغ و یا گلدانهای شما اتفاق بیافتد، بیمار شدن گلها و گیاهان است. در چنینی مواقعی سوالاتی که از ذهن میگذرد این است که: «چگونه این اتفاق افتاد؟» «آیا این بیماری گسترش مییابد؟» «آیا تمام گیاهان من از بین میروند؟» «چگونه میتوان از شر آنها خلاص شد؟». مهمترین چیز برای درک و پیشگری از بیماری در گیاهان روشی است به نام مثلث بیماری.
به یاد داشته باشید که بیماری زمانی اتفاق میافتد که سه چیز با هم در ارتباط باشد. گیاه بیمار، همان میزبان بیماری است که میتواند قارچی، باکتریایی و یا ویروسی باشد. شرایط محیطی نکته تاثیر گذار دیگری است که میتواند از شرایط محیطی به وجود آید. مثل رطوبت و خشکی. اگر هیچ کدام از این موارد وجود نداشته باشد، بیماریای اتفاق نمیافتد. بنابراین برای پیشگیری باید یک راس مثلث را در کنترل خود داشته باشید. ۱۰ روش تجربی وجود دارد تا با پیروی از آن یک ضلع مثلث بیماری را از بین ببرید و گیاههان خود را از بیمار شدن و پژمردن دور کنید. اولین و سادهترین راه برای محدود کردن بیماری در باغ جلوگیری از تکثیر آن است. توجه داشته باشید هرگونه گل و یا گیاهی که وارد باغ میکنید، میتوانند با خود بیماری را وارد باغ کند. سختترین چیزی که باید یاد بگیریم، تشخیص یک گیاه سالم و یا بیمار در مراحل اولیه خودش است.
1.راههای تشخیص آفات و بیماری گیاه
یک ایده خوب برای تشخیص بیماری و آفت گیاهان این است که چند نمونه کتاب و یا عکسهای مربوط به بیماری گیاهان را مطالعه کنید. از آوردن گیاهانی که دارای لکههای سیاه و ساقههای پوسیده و حشرات روی برگ و یا تنه خود هستند، به داخل باغ خودداری کنید. چون این گیاهان بیمار، میتوانند کل باغ و یا مجموعه شما را بیمار کنند. پیش از آنکه گل و گیاهانتان آلوده شوند از شرشان خلاص شوید و یا در یک جای خارج از باغ تا برطرف شدن بیماریشان نگهداری کنید.
علاوه بر بررسی شکل ظاهری گیاهان (ساقه، برگ و گل) ریشه آنها را نیز خوب نگاه کنید. اغلب خریداران گیاه این کار را نمیکنند اما لازم است که به بررسی ریشههای گیاه قبل از خرید آن بپردازید. برای این کار ابتدا به آرامی خاک دور ساقه گل را شل کنید و گلدان را برعکس در دست بگیرید و با کشیدن گل به همراه خاک آن، به بررسی ریشه آن بپردازید. ممکن است برای بیرون کشیدن گل از داخل گلدان مجبور شوید آن را به سطحی تکیه داده و گل را به آرامی به همراه خاک اش خارج کنید. توجه داشته باشید که ریشهها باید به رنگ سفید باشند و تمام سطح زیرین گلدان را پوشانده باشند. ریشههای کم پوشت و تیره نشانه خوبی نیست. تمامی قوت و زیبایی یک گیاه به ریشههای آن رابطه مستقیم دارد.
2.استفاده درست از ضایعات برای ساخت کمپوست
اگر میخواهید از ضایعات منزل که توانایی کمپوست شدن را دارند استفاده کنید، باید شرایطش را نیز فراهم کنید. برای تولید کمپوست لازم است که ضایعات به اندازه کافی تخریب شده و ساختار اولیه خود را از دست داده باشند. برای اینکه ضایعات به یک کمپوست خوب تبدیل شود، باید در یک محیط در بسته که گرمای لازم را داشته باشد، قرار بگیرد. مدت زمان تبدیل شدن ضایعات به کمپوست شاید به ۱ الی ۲ سال زمان نیاز باشد. به هیچ وجه نباید از شاخ و برگ گیاهان آلوده برای ساخت کمپوست استفاده کرد. این گونه گیاهان اگر دوره تکمیل شدن کمپوست را نگذرانند، ممکن است که بیماریهای بالقوه را دوباره به باغتان بازگردانند.
۳. چشم از گیاهان خود برندارید
آسیبی که ممکن است از طرف حشرات به گیاهانتان وارد شود را جدی بگیرید. ویروسها و باکتریها، اغلب میتوانند به طریق حشرات از گلی به گل دیگر سرایت کنند. برخی از حشرات عامل انتقال ویروسها از یک گیاه به گیاه دیگر هستند. شته Aphids و حشره تریپس رایجترین حامل ویروس ناترومیک است، که طی ۱۰ سال گذشته مشکل جدی برای تولید کنندگان تجاری گل و گیاه به وجود آورده است. بیماری ستاره زرد که توسط حشرهای به نام leafhoppers گسترش مییابد، طیف وسیعی از گیاهان را در بر میگیرد. توجه به این نکته که حشرات نیز با توجه به کارایی که در گرده افشانی دارد، میتوانند در برخی گونهها که نام برده شد بسیار پرخطر باشند.
۴. تمیز کردن باغ در پاییز
اگر در آب و هوای معتدل زندگی میکنید، بهترین وقت برای تمیز کردن باغ فصل پاییز است. اینکار فقط بازدارنده موثر برای بیماریها نیست بلکه یک راه خوب برای کنترل بیماریها نیز به حساب میآید. با از بین بردن بیماری گیاهان درک بهتری از باغبانی داشته باشیم.
بیمارها میتوانند از یک برگ مرده به سایر برگهای سالم گیاه سرایت کند. شما میتوانید با معدوم کردن برگهایی که دارای سوراخهای متعدد ریز بوده و یا دارای لکههای سیاه هستند، از گسترش بیماری در باغ جلوگیری به عمل آورید. اگر دوست ندارید که گیاه شما در فصل زمستان لخت شود، بهتر است برگهای مرده گیاه را قبل از فرا رسیدن فصل بهار حتما از بین ببرید.
۵. اعتدال در استفاده از کود شیمیایی
در هنگام باغبانی باید مراقب باشید که بیش ار حد معمول کود به گیاه نرسد، چون این کار ریشههای گیاه را سوزانده و جذب آب آن را کاهش میدهد و این گیاه را در برابر خشکی در سرما و گرما دچار مشکل میکند. اگر گیاهی هم به اندازه کافی کود به آن نرسد، ضعیف میشود. کمبود مواد مغذی باعث ریختن برگها و ضعیف شدن گیاه میشود. یادتان باشد که گیاهان ضعیف بیشتر در معرض انواع بیماری قرار میگیرد. هر گیاهی با نوع خاصی از خاک سازگاری دارد شما میتوانید این اطلاعات مورد نیاز را از مراکز کشاورزی که در این باره تحقیق میکنند، کسب کنید. در این نوع مراکز شما میتوانید با بهترین نوع خاک و مقدار کافی و نوع کود مصرفی گیاه مورد نظرتان آشنا شوید.
۶. استفاده از گیاهان مقاوم
گیاهان مقاوم، گیاهانی هستند که در برابر بیماریها و آفات مقاومند. به عنوان مثال برخی از گونههای گوجه فرنگی کد گذاری شده است که مقاوم در برابر VFN هستند. این نوع گوجه فرنگی در برابر انواع قارچهای Verticillium و Fusarium و nematodes مقاوم هستند و شما میتوانید از آن استفاده کنید.
خرید نهال گیاهانی که دارای کد مقاوم در برابر بیماری و آفات هستند، زیاد هم به کارتان نمیآید، چون به ندرت پیش میآید که گیاهی در برابر همه بیماریها مقاوم باشد. گیاهان ممکن است در برابر گونه خاصی بیماری مقاوم باشند. این دلیل نمیشود که در برابر کل بیماریها مقاومت داشته باشد. با این حال بسیاری از شرکتهای تولید کننده گل روز، گلهایی را روانه بازار میکنند که در برابر کپک پودری و خال سیاه مقاوم باشند. کتابها و کاتالوگهای زیادی در این باره منتشر شده است. شما با مطالعه از آنها میتوانید به اطلاعاتی که میخواهید دست یابید.
۷. هرس کردن به موقع
درختان و درختچهها را در اواخر زمستان و اوایل بهار هرس کنید. هرس کردن در اوایل زمستان میتواند باعث آلوده شدن گیاه شود. فواید هرس زودرس زمستان این است که مانع از گسترش بیماری در دیگر اندامهای گیاه میشود اما این هرس ممکن است در طوفانهای زمستان باعث آسیب بیشتر گیاه شود. برای هرس کردن بهتر است از ابزارهای خیلی تیز استفاده کنید تا مقدار سطح برش خورده تمیز و کم باشد. سعی کنید پس از برش شاخهها برای جلوگیری از پوسیدگی آن از مواد ضد آب بر روی بریدگی استفاده کنید و خوب آن نقطه را بپوشانید. این مواد را در مواردی استفاده کنید که احتمال پوسیدگی آن سطح و نابودی درخت و یا درختچه وجود دارد.
۸. محیط مناسب برای رشد گیاه
اگر از گیاهان سایه دوست مثل آزیلا استفاده میکنید با قرار دادن آن زیر نور مستقیم خورشید، باعث نابودیش نشوید. در چنین شرایطی گیاه با انواع بیماری مورد حمله قرار میگیرد. دانستن این نکته که چه گیاهی به چه محیطی علاقه مند است به شما کمک میکند تا باغی سرسبز داشته باشید. گیاهان اگر در استرس باشند خیلی زود توسط حشرات مضر مورد حمله قرار میگیرند.
۹. دقت در هنگام آبیاری گیاهان
آبیاری باغ که ضروری و لازم است اما به خاطر داشته باشید که بسیاری از آفات نیز به آب نیاز دارند. در مورد چگونگی آبیاری گیاهان بحثهای زیادی وجود دارد. بسیاری از پاتوژنها در خاک و هوا برای رشد نیاز مبرم به آب دارند. برای اینکه به چنین آفاتی به راحتی آب نرسد، نوع آبیاری خود را تغییر دهید. با آبیاری قطرهای علاوه بر اینکه در مصرف آب صرفه جویی زیادی میشود، در جلوگیری از تکثیر بیماری نیز موثر است. پاشیدن آب بر روی برگها اگر به اندازه کافی نباشد، فایدهای ندارد. چرا که برگها خود عاملی میشوند که آب به ریشهها نرسد و ماندن آب روی برگ هم فایدهای ندارد، چون خیلی زود تبخیر میشود. سعی نکنید که گلدانها را از آب لبریز کنید آب زیاد ممکن است، ریشهها را پوسیده کند و این پوسیدگی مکان خوبی را برای پرورش قارچها به وجود میآورد که در دراز مدت باعث نابودی گیاه میشوند.
۱۰. جلوگیری از رشد قارچ
سعی کنید تجمع زیاد شاخ و برگ را با هرس به موقع، کم کنید. اگر شاخ و برگ بیش از حد در هم تنیده شوند، رطوبت را در خود محبوس میکنند. این کار محیط خوبی برای رشد قارچها به وجود میآورد، بیماری کپک پودری از این موقعیت استفاده کرده و در سراسر گیاه تکثیر میشود. با هرس به موقع باعث میشوید که جریان هوا در شاخهها بیشتر شود و این کار رطوبت محبوس شده را نیز کم میکند.
از تجمع گیاهان کنار هم خوداری کنید چون گیاهان برای رسیدن به نور با هم رقابت میکنند. اگر گیاهی با توجه به شرایط و مکان رشدش آفتاب خوبی دریافت نکند، ضعیف شده و در معرض انواع آفات قرار میگیرد و اگر هم در چنین محیطی آلودگی باشد به سرعت منتشر میشود. برای کاهش تکثیر بیماری سعی کنید برگ و شاخههای آلوده را خیلی سریع از گیاه جدا کنید و در محلی دور از باغ معدوم کنید. به هیچ وجه شاخ و برگ آلوده را پای درخت و یا گیلاهان قرار ندهید، این کار باعث تکثیر دوباره بیماری میشود.