کاکتوس
کاکتوس یکی از گیاهان جذاب با تنوع ژنتیکی بالا و اغلب بسیار مقاوم است که امروزه به یکی از گزینه های پرطرفدار در میان گیاهان آپارتمانی مقاوم تبدیل شده است. اگرچه گونه های متنوع کاکتوس شامل انواع مناسب برای محیط های بسته و فضای باز است، اما ویژگی های منحصر به فردی نظیر سهولت نگهداری و تنوع گونه ای بالا و مناسب برای سلیقه های گوناگون، موجب شده تا این گیاه انتخابی مناسب از میان گیاهان آپارتمانی مقاوم محسوب شود.
در واقع واژۀ کاکتوس نام عمومی تیره ای از گیاهان میخک سان موسوم به کاکتاشیا (Cactaceae) یا کاکتوسیان است که اغلب گوشتی و خاردار بوده، دارای ریشه های عمیق و ساقه ای شبکه مانند هستند. این ویژگی، ساقۀ گیاه را به یک منبع ذخیرۀ آب با قابلیت جذب آب از اعماق خاک مبدل ساخته که می تواند به هنگام بارش و طوفان آب را ذخیره نموده و طی زمان های خشکسالی آن را مصرف نماید.
کاکتوس ها معمولا برگ های بسیار کوچکی داشته و یا اصلا برگ ندارند. با این وجود ساقه آنها با تیغ هایی که می توان گفت حکم برگ های سوزنی شکل را دارند محافظت می شود. کوچکی و سوزنی شکل بودن برگ ها به دلیل کاهش حداکثری سطح آزاد (یا نسبت سطح به حجم)، تبخیر و از دست دادن آب گیاه را به حداقل می رساند تا گیاه بتواند برای زمان طولانی تری از آب ذخیره شده بهره مند باشد.
زیست گاه اولیۀ کاکتوس را می توان قارۀ آمریکا دانست. با این وجود این گیاه امروزه به عنوان یکی از گیاهان آپارتمانی مقاوم مورد توجه بوده و در اغلب مناطق گرم و خشک دنیا پراکنده شده ولی در ایران ایران گونهٔ بومی از آن شناسایی نشده است.
تیرۀ کاکتوس دارای سه خانوادۀ اصلی به نام های پرسکیا یا پرسکیه (Pereskia)، اوپانشیا یا اوپنسیه (Opuntia)، و کاکتاشیا یا کاکتاسه (cactaceae) است که به لحاظ ظاهری و ژنتیکی دارای تفاوت هایی هستند. نوع اول دارای برگ بوده و از نظر ظاهری به گل های رز رونده شباهت دارند. نوع دوم دارای برگ‌های موقتی هستند که به صورت جوانه ظاهر شده و سپس در زمان رشد گیاه به دلیل کمبود رطوبت ریزش می کنند و نوع سوم که شامل تیره های اکینوکاکتوس و انواع سروس‌ها است به هیچ عنوان دارای برگ نیست.
برخلاف تصور رایج و عادت اکثر افراد در آبیاری گیاهان، یکی از اشتباهات رایج که اغلب نگهداری این دسته از گیاهان آپارتمانی مقاوم را با مشکل مواجه می سازد همین آبیاری بیش از اندازه است. آبیاری بیش از اندازه می تواند به راحتی سبب پوسیدگی ساقه و ریشه این گیاه شود و پوسیدگی ریشه حتی به مقادیر اندک می تواند امکان نجات آن را تقریبا منتفی سازد. شاید بهتر باشد بگوییم که در میان گیاهان آپارتمانی مقاوم، کاکتوس به همان اندازه که به کمبود آب مقاوم است، نسبت به آبیاری بیش از اندازه کم تحمل است.
توجه به این نکته نیز ضروریست که کاکتوس ها اگرچه دسته ای مهم از گیاهان آپارتمانی مقاوم هستند اما عموما نیاز به نور زیاد داشته و در محیط های دارای نور کم عمدتاً دارای رشد موسوم به رشد علفی هستند که موجب می شود نمای ظاهری آنها تغییر کرده و جذابیت اولیه خود را از دست بدهند.
