اصول نگهداری گیاهان در فصل سرما
دغدغه بیشتر علاقمندان به پرورش و نگهداری بوته های گل در فصل پاییز و زمستان مراقبت از گلدان های خود از گزند سرما است. زمستان فصل استراحت و خواب بسیاری از گیاهان بوده و همچنین اماده شدن برای شکوفایی در فصل بهار است. این طبیعی است که در شرایط عادی ( غیر گلخانه ای ) در فصل زمستان گل هی شما رشد چندانی نداشته باشند برگهایشان بریزد یا گاها خشک شوند . اما امر مهم این است که ما برای فصل بهار گل های زیبای خود را داشته باشیم.
اصول کلی نگهداری:
1- حفاظت در برابر سرما: زنده ماندن گیاه در برابر سرما به میزان محافظت گیاه، تحمل و حساسیت گل به سرما دارد. برای حفاظت گل در برابر سرما میتوانید از روشهای زیر کمک بگیرید.
1-1- انتقال تدریجی گیاه به درون خانه: اگر امکان جابهجایی گیاه و انتقال آن به محیط درون خانه وجود دارد، سادهترین راه برای حمایت گیاه در برابر سرمای هوا، انتقال تدریجی گل به محیط درون ساختمان و جایی مانند پشت پنجرهها و پارکینگهای سربسته است. به این منظور گیاهان مد نظر را با شروع سرما برای دو هفته در محیطی سایه قرار دهید تا گیاه به تدریج به نور کم عادت کند و سپس به طور کامل آنها را به درون خانه انتقال دهید.
1-2- استفاده از پوشش و درست کردن فضای حفاظت شده: برای حفاظت گیاهان در برابر سرمای محیط میتوانید با پارچه ضخیم و یا نایلون پوششی مانند گلخانه برای گیاهان درست کنید. توجه داشته باشید حتما قسمتی را برای برقراری جریان هوا و تهویه گیاه در نظر بگیرید. برای نگهداری از گل ها در فصل پاییز و زمستان میتوانید از پوششهای خانگی استفاده کنید و یا از انواعی که در فروشگاههای گل و گیاه به صورت آماده تهیه شده است، کمک بگیرید.
در زمان استفاده از پوشش برای حفاظت گیاه در برابر سرما به نکات زیر توجه داشته باشید:
۱- پوششها را حتما قبل از تاریک شدن هوا و کاهش شدید دمای محیط روی گیاهان قرار دهید.
۲- در صورت مساعد بودن شرایط جوی و وجود آفتاب در طول روز، پوشش را از روی گیاهان برداشته و اجازه دهید گیاه شما به خوبی از گرما و تابش نور خورشید بهرهمند شود.
۳- اگر از پوششهای ضخیم استفاده کردهاید این نکته را در نظر داشته باشید که در طول روز و در هنگام ظهر امکان افزایش دمای بیش از اندازه وجود دارد و نوسانات دمایی میتواند باعث آسیب به گیاه شود؛ بنابراین حتما به مسئله امکان برداشتن پوشش در روز توجه داشته باشید.
۴- در انتخاب پوشش، به وزن پوشش توجه کرده و از پوششهای سنگین که باعث آسیب به ساقه گیاه میشوند، استفاده نکنید. میتوانید برای حمایت بهتر گیاه چارچوبی درست کرده و پوشش را روی چارچوب قرار دهید.
۵- به خاصیت ضد آب بودن پوشش توجه کنید و پوششی را انتخاب کنید که آب در بین الیاف آن باقی نماند، زیرا مرطوب ماندن پوشش باعث کاهش بیشتر دما خواهد شد و به جای حفاظت گیاه در برابر سرما، سرمای بیشتری را به گل منتقل خواهد کرد.
۶- علاه بر پوشش اطراف گیاه لازم است بستر کاشت نیز از سرمای هوا مصون بماند، بدین منظور میتوانید خاک اطراف گیاه را با خاکبرگ، مالچ، برگهای پاییزی و یا موکت بپوشانید تا همانند عایق عمل کرده و از سرمازدگی ریشه گیاه پیشگیری شود. برای گیاهان حساس نیز بایستی ساقه گیاه را با گونی یا الیاف مصنوعی بپوشانید.
2- عدم هرس گیاه در فصل پاییز و زمستان
دو فصل پاییز و زمستان زمان مناسبی برای هرس گیاهان و یا حتی جدا کردن شاخ و برگهای خشک شده گیاهان نیست. هرس کردن در زمستان میتواند باعث صدمه زدن بیشتر به گیاه شود. نگران نباشید، گیاهان بارها در فصل زمستان کمی صدمه میبینند، ولی با شروع فصل بهار آسیب دیدگی خود را ترمیم میکنند.
3- استفاده از پوشش عایق برای گلدانها
گلدانهای سفالی را با استفاده از گونی یا پوششهای نایلونی حبابدار محافظت کنید. این کار به این دلیل صورت میگیرد که اندامهای هوایی به خواب میروند، ولی ریشهها فعالاند و ممکن است در اثر یخبندان صدمه ببینند.
مقاومت گیاهان در زمستان:
برخی از گیاهان مقاومت بیشتری در برابر سرما داشته و برخی از آن ها به سرما حساس هستند. اکثر گیاهان آپارتمانی به خاطر زادگاه معتدل و گرمسیری که دارند، گرما دوست بوده و در صورت قرارگیری در برابر سرما برگ های خود را از دست داده و رشد آن ها متوقف می شود.
نگهداری گیاهان در زمستان:
جهت مراقبت و نگهداری گیاهان در زمستان، بهتر است آن ها را از جریان هوای سرد کنار پنجره ها، درهای ورودی و راه پله ها دور کرده و به محل گرم تری انتقال دهید. مواظب باشید شاخه ها و برگ گیاهان به پنجره ها نچسبد زیرا سرمای بیرون باعث ایجاد یخزدگی در این برگ ها خواهد شد. همچنین گیاهان را از بارش سنگین برف و باران و طوفان های شدید دور نگه دارید.
نیاز های گیاه در فصل زمستان:
- دمای مورد نیاز گیاهان در فصل زمستان:
دمای مناسب در فصل زمستان برای گیاه آپارتمانی دمایی بین ۱۸ تا ۲۵ درجه می باشد که در این بازه دمایی همه گیاهان زنده مانده و حتی شادابی خود را حفظ میکنند و به رشد و نمو خود ادامه می دهند. دمای زیر ۱۵ درجه سانتی گراد به اکثر گیاهان آسیب می رساند. محل نگهداری گل ها نباید به دمای یخزدگی برسد. سرمای شدید باعث از بین رفتن بافت گیاه می شود و در نتیجه گیاه خشک خواهد شد. همچنین دقت کنید که گیاهان آپارتمانی را در مجاورت وسایل گرمایشی از جمله شوفاژ و بخاری قرار ندهید، چراکه هوای گرم برای برخی از گیاهان آپارتمانی بسیار خطرناک می باشد.
- آبیاری مناسب گیاهان در فصل زمستان:
برای نگهداری گیاهان در زمستان، آبیاری آن ها را کمتر کنید، چراکه در این فصل به علت دمای پایین هوا، خاک گیاه دیرتر خشک شده و نیاز آب گیاه کمتر می باشد. تعداد دفعات آبیاری در این فصل ها نسبت به فصل های گرم سال باید کمتر بوده تا از پوسیدگی ریشه جلوگیری شود. از آبیاری گیاهان در فصل زمستان با آب سرد بپرهیزید. دمای آب باید هم دمای محیط باشد تا به گیاهان آسیب نرسد. در پاییز و زمستان رطوبت هوا بیشتر بوده، بنابراین تعداد دفعات اسپری کردن آب روی برگ های گیاهان را کمتر کنید.
- رطوبت مورد نیاز گیاهان در فصل زمستان:
گیاهان خانگی در زمستان رطوبت بیش تری نیاز دارند. در زمستان رطوبت منزل بسیار کم می شود چراکه هوای زمستان خشک است. گیاهان آپارتمانی به 50 در صد رطوبت نیاز دارند این درحالیست که رطوبت منازل در زمستان حدود 15 درصد است. بهترین شیوه تامین رطوبت مورد نیاز گیاهان خانگی، استفاده از یک دستگاه بخور است. دستگاه بخور را در نزدیکی گیاهان روشن کنید تا گیاهان تان رطوب را به راحتی جذب کنند و لذت ببرند.
- نور مورد نیاز گیاهان در فصل زمستان:
گیاهان همیشه به نور خورشید نیاز دارند. در فصل زمستان شدت نور آفتاب کمتر شده و نور کمتر به گیاهان می رسد. حتما سعی کنید گیاهان خود را در این فصل در محل نورگیر قرار دهید تا مقداری نور خورشید به آن ها برسد.
- کوددهی و خاک گیاهان در فصل زمستان:
در این فصل بهتر است که کود دهی را قطع کنید و هیچگاه به گیاه خود کود ندهید. با این کار به آنها کمی استراحت بدهید تا در فصل رشد که فصل بهار و تابستان است رشد مطلوب تری داشته باشند. همچنین از تعویض خاک گلدان ها در فصل زمستان خودداری کنید. بهترین زمان برای این کار اواخر زمستان و اوایل فصل بهار می باشد.
- هرس گیاهان در فصل زمستان:
در فصول سرد سال از هرس، قلمه گیری، کاشت بذر و پیوند زدن گیاهان خودداری کنید و اگر حتما باید این کار را انجام دهید، دمای محیط را به ۱۸ تا ۲۵ درجه سانتی گراد برسانید چون انجام این امور در معرض هوای سرد به گیاهان آسیب می رساند.
کارهایی که نباید برای نگهداری گل ها در زمستان انجام دهید:
از هرس کردن گل های خود تا اواخر زمستان بپرهیزید .
از ابیاری زیاد گلدان های خود اجتناب کنید این امر سبب پوسیده و از بین رفتن گیاه شما در بعضی موارد می شود.
گل های خود را از جریانات سر د محفوظ بدارید انها را در ارتفاعات حیاط ( مثل روی دیوار ) نگذارید .
از کاشت ، تعویض گلدا و یا خاک گلدان در بیشتر موارد دوری کنید.
مراقب ابیاری گل های فضای داخل منزل نیز باشید . از ابیاری زیاد انها نیز بپرهیزید.
مواظب گلدان های نزذیک بخاری باشید هوای گرم و نزدیک بودن به بخاری برای بعضی از گل های اپارتمانی خطرناک می باشد.
در دوره یخبندان مواظب باشید آب میان ساقه ها و برگ های گیاه شما جمع نشود.