روش صحیح آبیاری گیاهان آپارتمانی
آبیاری گیاهان و آموختن روش صحیح آبیاری، یکی از مهمترین نکات آموزشی برای نگهداری گیاهان در خانه است. آبیاری گیاهان در فصول مختلف و شرایط محیطی گوناگون، متفاوت است. آبیاری گیاهان یکی از اعمال حتمی برای زیست آنها محسوب میشود. یک گیاه برای ادامه حیات، چند نیاز اساسی دارد. نور ، خاک و آبیاری گیاهان همان نیازهای اساسی هستند. چگونگی آبیاری گیاهان از اهمیت بسیاری برخوردار است و در بسیاری از مواقع دلیل مرگ گیاهان همین آبیاری نادرست است. در این مقاله با ما همراه شوید تا با زمان و روش صحیح آبیاری گلدان و گیاهان فضای باز و آپارتمانی آشنا شوید.
بهترین زمان آبیاری گیاهان
با توجه به بررسی های انجام شده بهترین زمان آبیاری گیاهان، اوایل صبح و یا اوایل شب است زیرا در این زمان ها گیاه فرصت بیشتری برای استفاده از آب قبل از تبخیر شدن آن دارد. آبیاری در زمان هایی که هوا گرم است موجب میشود که آب زودتر تبخیر شده و آب کمتری در اختیار گیاه قرار بگیرد. همچنین زمانی که خاک گلدان تا انتها خشک شده است، باید به گیاه آب بدهید اما ممکن است این زمان برای گیاه دیر شده باشد. در هوای گرم و خشک باید هر روز به گیاهانتان رسیدگی کنید و مراقب میزان خشکی آن باشید. در اکثر مواقع زمانی که خاک تا عمق 2.5 سانتیمتری خشک شده باشد،( این مقدار تقریبا برابر با یک بند انگشت است.)زمان خوبی برای آب دادن به گیاه است.
تعداد دفعات آبدهی
تعداد دفعات آبیاری گیاه وابستگی زیادی به نوع گیاه دارد. گیاهان آبدار و گوشتی به نسبت به آبیاری کمتری احتیاج دارند چرا که به خشکی مقاوند. پس در ابتدا با نوع گیاه خود آشنا شوید. گیاهانی که خود را گرفته اند، قویتر شده و ریشه های عمیقتری دارند، بیشتر از گیاهان تازه کاشته شده میتوانند کم آبی را تحمل کنند. در فصل گرمی مانند تابستان، گیاهانی که در خارج از منزل قرار دارند باید بیشتر از گیاهان داخل آبیاری شوند و این مقدار به ویژه در دماهای بالای 20 درجه سانتیگراد میتواند به 2 بار در روز نیز برسد. گیاهانی مانند کاکتوس ها و ساکولنت ها به آب زیادی احتیاج ندارند و آبیاری زیاد موجب پوسیدگی ریشه و مرگ آن ها میشود. گیاهان گوشتی و کاکتوس ها نسبت به گونه های دارای برگ های نازک مانند حسن یوسف به فواصل آبیاری بیشتری نیاز دارند. هرچه گیاهان دارای برگ های پهن تر و بزرگ تر بوده و رشد سریع تر داشته باشند دفعات بیشتری به آب نیاز دارند.
برای آبیاری گیاهان چه آبی مناسب است:
از دادن آب خیلی سرد، گرم و کلردار به گیاهان خودداری کنید. سعی کنید آبی که به گلدان ها می دهید، حتما از حداقل ۱ ساعت قبل در دمای محیط قرار گرفته باشد تا هم کلر آب ازبین برود و هم اینکه با محیط هم دما شود. با این کار به دلیل اختلاف دما، به گیاه شوک وارد نمیشود. برخی گیاهان حساس؛ مانند: بنجامین و بونسای جینسینگ، به آب خیلی سرد یا گرم حساس بوده و شوک وارده را با ریزش برگ هایشان به شما نشان خواهند داد.
هنگام آبیاری گیاهان آب را بر کدام قسمت گیاه بریزیم:
برخی از گیاهان اگر در معرض نور خورشید، بر روی برگ هایشان آب بریزد، دچار آفتاب سوختگی خواهند شد. قطرات آب میتوانند مانند ذره بین های کوچک عمل کنند و گیاه شما را بسوزانند. علاوه بر این، برگ های خیس می توانند منجر به افزایش احتمال قارچ و سایر بیماری ها شوند.
میزان آبیاری صحیح
مقدار آب مورد نیاز گیاهان با توجه به نوع و گونه ی آن ها متفاوت است. در ابتدا باید از میزان رطوبت مورد نیاز گیاهتان مطلع شوید. بعد از اطلاع در مورد نیاز رطوبتی گیاه، رطوبت سنج میتواند ابزار مفیدی برایتان باشد. این ابزار شامل یک میله است که داخل خاک فرو رفته و مقدار رطوبت آن را نشان میدهد. برای مثال اگر گیاه شما به رطوبت متوسط احتیاج دارد و رطوبت سنج شرایط خشک تری را نشان میدهد، نشان دهندهی زمان آب دهی به گلدان است. در مورد اکثر گیاهان بهتر است به آهستگی اما کامل و پرحجم به گیاه آب بدهید تا آب به همه بخشهای خاک و ریشه برسد. آب دهی کم حجم و سبک باعث میشود پیش از این که گیاه و خاک بتوانند رطوبت را به خود جذب کنند، از سوراخهای ته گلدان خارج شود. در واقع بیشتر خاکهای گلدانی در صورتی که کاملا خشک شده باشند، آب را بدون جذب از خود رد میکنند. آب دهی عمیق و آهسته باعث میشود هم آب به ریشه های گیاه برسد، هم خاک خشک گلدان را به جذب دوباره آب وادار کند. هنگام آبیاری پرحجم حتما از باز بودن سوراخ زهکش گلدان اطمینان حاصل کنید. آب جمع شده در زیر گلدانی را حتما باید خالی کنید، زیرا مانع تنفس ریشه شده و در نهایت موجب مرگ آن میگردد. از دادن آب خیلی سرد و کلردار به گیاهان خودداری نمایید. در صورت فراموشی آبیاری گیاهتان و خشک شدن کامل خاک گلدانتان بهتر است کل گلدان را در تشت آبی غوطه ور کنید به طوری که تا یک ساعت پایین گلدان در آب باشد. به این ترتیب تشنگی خاک برطرف میشود و خاک مجبور به جذب رطوبت میگردد. اگر از گلدانهای حصیری و الیافی یا خزه ای مانند کوکداما استفاده میکنید بهتر است کل گلدان را در یک ظرف آب غوطه ور کنید.
روش صحیح آبیاری گیاهان
برای آبیاری گیاهان حتما از آب ولرم استفاده کرده و به هیچ وجه از آب سرد استفاده نکنید. قبل از استفاده از آب لوله کشی، اجازه دهید آب درون ظرف اندکی راکد بماند تا کلر آن بپرد و با آب کلردار آبیاری نکنید. همچنین میتوانید از آب جوشیده سرد شده برای آبیاری گیاهان استفاده کنید. آبیاری را در زیر نور مستقیم خورشید انجام ندهید چرا که موجب ایجاد لک و سوختگی بر روی برگ گیاهان میشود. هیچگاه هنگام آبیاری گیاهان، شلنگ را با فشار آب زیاد پای آن ها قرار ندهید. زیرا با این کار خاک از اطراف پایه گیاه کنار میرود و ممکن است ریشه آسیب ببیند. آبیاری گیاهان باغچه و حتی گلها و گیاهان داخل آپارتمان، با شرایط آبوهوایی فصل رابطه مستقیمی دارد. به عنوان مثال همان طور که پیش از این نیز اشاره شد، آبیاری در فصل تابستان در طول ساعات گرم روز و در زیر تابش شدید آفتاب کاری نادرست است. گلدانهایی که بیرون از خانه قرار دارند، بیشتر از گلدانهای داخل خانه به آب نیاز دارند زیرا محیط بیرونی دارای دمای بالاتر، نور آفتاب و باد است که همه ی اینها خاک را به سرعت خشک میکنند. دقت کنید که گلدان دارای زهکش مناسب برای خروج آب باشد. در صورتی که در زیر گلدانی آب جمع شد حتما به سرعت آن را خالی کنید چرا که موجب پوسیدگی ریشهی گیاه و از بین رفتن آن میشود. منابع آب در دنیا بسیار کم و محدود میباشد موقع آبیاری گیاهان از هدر رفتن آن جلوگیری کنیم. از گلدانهای براق و لعاب دار استفاده کنید تا مانع از تبخیر رطوبت خاک شود. برای گیاهانی که رطوبت بیشتری لازم دارند یک لایه مالچ یا سنگ ریزه بر روی سطح خاک بپاشید تا سرعت از دست دادن رطوبت را کاهش دهد. سطح خاک گلدان در موقع آبیاری بایستی یکنواخت خیس گردد و از آبیاری نقطه ای خودداری کنید. آب زیاد باعث کمبود اکسیژن خاک، رنگ پریدگی، زرد شدن برگ ها و ریزش برگ ها میگردد. آب کم و رطوبت پایین محیط نیز باعث سوختگی نوک اکثر برگ ها میگردد. اسپری با آب ولرم و مناسب در روزهای گرم سال حداقل روزی یکبار توصیه میشود. استفاده از اسفنج نمدار جهت کشیدن روی برگ ها و زیر آنها توصیه میشود.
انواع روش های آبیاری:
روش آبیاری بالایی: این فقط شامل آبیاری از بالا میشه و اجازه میده تا آب از طریق جاذبه از گلدان فیلتر بشه. اگرچه این کار بسیار سریع اتفاق میفته، اما از دقت کمتری نسبت به دو روش دیگه داره. بنابراین همیشه بهتره که گلدان در یک ظرف یا یک سینی قرار بگیره تا هر آبی که از سوراخ های زهکشی خارج میشه، به درون اون ریخته بشه. اگه گلدان شما هیچ سوراخی جهت تخلیه و زهکشی برای خروج آب اضافی نداشته باشه، پس چاره ای جز استفاده از این روش نخواهین داشت، اما بسیار مراقب باشین که این کار رو بیش از حد تکرار نکنین.
روش آبیاری زیرین: با استفاده از روش آبیاری زیرین، گلدان گیاه در یک سینی قرار گرفته و شما فقط سینی رو از آب پُر میکنین. در نهایت آب به داخل ریشه گلدان کشیده میشه. اگر سینی زیر گلدان کاملاً کوچک باشه، ممکنه لازم باشه که چند بار این کار رو تکرار کنین تا آب بیشتری به داخل گلدان کشیده بشه. برای جلوگیری از پوسیدگی حتماً آب اضافی رو که هنوز درون سینی باقی مونده رو دور بریزین.
روش غوطه وری: شما باید یک ظرف بزرگی مانند یک ظرف شستشو پر کنین و سپس انتهای گلدان گیاه خود رو تو آب قرار بدین به گونه ای که آب به سطح گلدان برسه . حباب هایی روی سطح ظاهر میشن و هنگامی که متوقف میشه (بعد از یک دقیقه یا بیشتر) ریشه گیاه کاملاً با آب اشباع خواهد شد، سپس میتونین گلدان رو از آب خارج کنین. اگه چندین گیاه رو تو یک آب انجام میدین، این روش خطر شیوع بیماری ها یا آفات رو به همراه خواهد داشت. اطمینان حاصل کنین که گیاهان سالم هستن، یا گیاه بیمار رو تو آخر لیست بزارین.