گلدان وارونه چیست؟

همه ما از نقش شگفت انگیز گیاهان در سلامتی و آرامش خود آگاه هستیم. می‌دانیم که این موجودات زیبا، انرژی مثبت بسیاری به ما و محیط زندگی ما می‌بخشند و تنها نگاه کردن به آن‌ها می‌تواند تا حد زیادی تنش‌های روزانه‌مان را از بین ببرد. با این حال، گل‌ها و گیاهان هنوز در خانه بسیاری از ما جای خود را باز نکرده‌اند. یک راه برای حل این مشکل استفاده از گلدان وارونه است.

دلیل پرهیز ما از نگهداری گل و گیاه، معمولا کمبود فضا و البته کمبود زمان است. خانه‌ها و دفاتر کار، کوچک هستند و نمی‌توان گلدان‌های زیادی در آن‌ها قرار داد. از سوی دیگر، زمان کافی برای رسیدگی روزانه به گل‌ها و گیاهان نداریم. بسیاری وقت‌ها، فراموش می‌کنیم به آن‌ها آب بدهیم و پس از مدتی خشک می‌شوند و هیچ چیز غم انگیز تر از منظره گیاهی که در اثر بی‌توجهی خشک شده باشد نیست! بیایید بررسی کنیم گلدان وارونه چطور می‌تواند در این زمینه به ما کمک کند.

گلدان آویز پدیده جدیدی نیست. از قدیم آن را در بسیاری از خانه‌ها دیده بودیم. این گلدان‌ها معمولا در تراس خانه‌های حیاط دار آویزان می‌شدند و منظره بسیار زیبایی نیز داشتند. با این اوصاف، گلدان وارونه را می‌توان یک پدیده پست مدرن به حساب آورد! گلدانی که از سقف آویزان می‌شود اما به صورت برعکس و وارونه. یعنی گیاه بر عکس همیشه، به سمت زمین رشد می‌کند و تصور کنید چه منظره جذاب و جدیدی ایجاد خواهد کرد. همان طور که احتمالا حدس می‌زنید، چالش اصلی، جلوگیری از ریزش خاک است. این گونه گلدان‌ها هم به صورت آماده در بازار موجود هستند و هم به صورت خانگی ساخته می‌شوند. در هر دو صورت، ساز و کاری برای جلوگیری از بیرون ریختن خاک وجود دارد. طبیعتا گلدان وارون را باید از بالا آب داد.

فواید کاشتن گیاه در گلدان وارونه

ظاهر خلاقانه، جذاب و جدید:

مدت‌ها است که از گل و گیاه در دکوراسیون داخلی استفاده می‌شود. چند گلدان زیر پنجره اتاق‌ها، یک گلدان روی پیشخوان آشپزخانه، یک گلدان وسط میز غذاخوری و … . هیچ چیز جدیدی در مورد این ایده‌ها وجود ندارد. چرا این بار گلدان را از سقف آویزان نکنیم!؟ به جای پر کردن پیشخوان آشپزخانه با گلدان‌ها، چند گلدان وارون را به سقف متصل کنید یا به جای قرار دادن یک گلدان روی میز غذاخوری، آن را بالای میز آویزان کنید. به این ترتیب، می‌توانید در عین استفاده از زیبایی آرامش‌بخش گیاهان، ظاهر جدید و خلاقانه‌ای به محیط کار و زندگی خود ببخشید.

استفاده بهینه از فضا در دکوراسیون داخلی و خارجی:

پر کردن خانه‌ها و اتاق‌های کوچک، با وسایل متعدد به هیچ وجه ایده خوبی نیست و آشفتگی بصری ایجاد می‌کند. در چنین فضاهای باید از مبلمان کوچک و کم حجم استفاده کرد و معمولا جای چندانی برای گل و گیاه وجود ندارد ولی با استفاده از گلدان های وارونه می‌توان این مشکل را حل کرد. این گلدان ها روی زمین فضایی اشغال نمی‌کنند. به راحتی می‌توانید آن‌ها را از سقف آویزان کنید و فضایی را برای نگهداری از گل و گیاه به کار ببرید، که همیشه عملا بدون استفاده می‌ماند.

مزیت کاشت در گلدان وارون برای دکوراسیون خارجی:

گلدانهای وارونه در دکوراسیون خارجی نیز کاربرد زیادی دارند. در ساختمان های امروزی، فضای باز چندانی وجود ندارد. مثل گذشته نیست که هر خانه‌ای یک حیاط داشته باشد و بتوانیم در باغچه‌های آن گل و گیاه پرورش بدهیم. به همین دلیل، فضای سبز مورد نیاز خود را در تراس و پشت بام ایجاد می‌کنیم. طراحی فضای سبز بخش مهمی از دکوراسیون خارجی است. با وجود گلدان های وارون ، می‌توان حتی در یک تراس کوچک نیز، فضای سبز دلنشینی ایجاد کرد. گلدان‌های متنوعی که از سقف تراس آویزان هستند هم نمای بیرونی ساختمان را زیبا می‌کنند هم یک محیط کوچک آرامش‌بخش برای ما می‌سازند.

سیستم خود آبیاری و آبیاری آهسته:

جالب است بدانید که یک فایده استفاده از گلدان وارونه این است که رسیدگی کمتری نیاز دارد. البته منظورمان گلدان های وارونه‌ای است که به صورت آماده از بازار خریداری می‌کنید نه آن ‌هایی که در خانه ساخته می‌شوند. این گلدان‌ها یک مخزن آب دارند و یک نشانگر که میزان آب موجود در مخزن را نمایش می‌دهد. هر دو هفته یک بار مخزن آب را پر می‌کنید و گیاه به تدریج و قطره قطره آبیاری می‌شود. تا زمانی که مخزن پر باشد، نیازی نیست هر روز گلدان را آبیاری کنید. بنابراین خود آبیاری یکی از فواید گلدان وارونه است. آبیاری آهسته و قطره‌ای، هم برای سلامت گیاه مفید است و هم به صرفه‌جویی در مصرف آب می‌انجامد.

کشت ارگانیک و کمتر شدن آفت‌های گیاه:

وقتی از گلدان وارون استفاده کنیم، محصولات تماس کمتری با خاک دارند. مثلا گوجه فرنگی را در نظر بگیرید. وقتی این گیاه را به صورت وارونه می‌کاریم، گوجه‌ها تماس کمتری با خاک دارند. ساقه‌ها سنگین نمی‌شوند و روی خاک نمی‌افتند و به همین دلیل محصول نهایی سالم‌تر خواهد بود. نکته دیگر، کاهش آفت‌ها در کشت وارونه است. یکی از آفت‌های رایج گیاهان، شته‌ها هستند که توسط مورچه‌ها حمل می‌شوند. در کشت وارونه، مورچه‌ها دسترسی کمتری به گیاه دارند و بنابراین، احتمال آفت زدن گیاه نیز کمتر می‌شود.

ساخت گلدان وارونه:

مرحله اول: وسایل موردنیاز را تهیه و آماده کنید.

یک گلدان آماده یا حتی یک سطل پلاستیکی که در هر خانه ای پیدا می شود اولین وسیله موردنیاز است. در این مرحله خاک و کود مورد نیاز و ابزاری مانند قیچی یا دریل هم باید تهیه شوند.

مرحله دوم: کف گلدان موردنظر را سوراخ کنید.

اگر از یک گلدان آماده استفاده می کنید می توانید با استفاده از دریل حفره ای در انتهای آن ایجاد کنید. برای ایجاد سوراخ در ظرف پلاستیکی هم می توانید از یک چاقو یا قیچی استفاده کنید. حفره ایجاد شده حداقل 5 سانتی‌متر قطر داشته باشد. علاوه بر این می توانید 4 سوراخ کوچکتر هم کف ظرف ایجاد کنید تا به زهکشی بهتر گلدان کمک کنند.

مرحله سوم: کف گلدان از داخل با فیلتر بپوشانید.

به کمک تکه ای فایبر گلس یا هر نوع فیلتر دیگری کف گلدان را بپوشانید. فایبر گلس کمک می کند که گیاه و خاک در داخل گلدان بمانند و آب به راحتی خارج شود. قسمت میانی فیلتر(روی سوراخ) را 3 برش عمود بر هم بزنید. به طوری که 6 تکه ایجاد شود. به این ترتیب گلدان زهکشی مناسبی پیدا می کند.

مرحله چهارم: سوراخ هایی برای انداختن نخ یا طناب ایجاد کنید.

اگر می خواهید گلدان وارونه سقفی بسازید لازم است سوراخ هایی برای آویزان کردن آن از طناب تعبیه کنید. دو طرف گلدان را به کمک دریل و یا قیچی سوراخ کنید. نخ قطور یا طناب مورد نظر خود را از داخل این سوراخ ها رد کنید. اگر از ابتدا ظرفی دسته دار را به عنوان گلدان انتخاب کرده اید انجام این مرحله ضروری نیست.

مرحله پنجم: گیاه را به گلدان وارونه منتقل کنید.

گیاه موردنظر را از گلدان اصلی اش بیرون بیاورید. خاک اضافی اطراف ریشه را کنار بزنید تا بتوانید به راحتی از سوراخ ایجاد شده کف گلدان عبور کند. ریشه گیاه را به آرامی از سوراخ عبور دهید. قبل از این کار خاک اطراف ریششه را کمی خیس کنید تا راحت تر از حفره گلدان عبور کند.  در این مرحله باید مراقب باشید که ریشه گیاه حین انتقال آسیبی نبیند.  فیلتر را دور ساقه های گیاه قرار دهید تا گیاه در جایش محکم شود. داخل گلدان را با خاک اضافی پر کنید. اضافه کردن کود به خاک هم می تواند به رشد گیاهتان کمک کند.

مرحله ششم: گلدان خود را آویزان کنید.

به کمک طناب های متصل به گلدان، آن را از مکان مورد نظر خود آویزان کنید. فورا گلدان را آبیاری کنید و بگذارید آب از سوراخ زهکش خارج شود. از این به بعد با توجه به نوع گیاهی که کاشته اید ، مراقبت های لازم را انجام دهید تا گیاه رشد خود را طی کند.

نحوه استفاده از گلدان وارونه:

مخزن آب در بالای گلدان قرار دارد و آب پر شده در آن به آرامی خاک را مرطوب می‌کند. طراحی گلدان به نحوی است که خاک از آن به بیرون نمی ریزد و نشانگر سطح آب، میزان آب موجود در مخزن را نشان می‌دهد.

نصب این گلدان به سقف بسیار آسان است. پیچ، رول‌پلاک و دو کابل مخصوص آویز (30 سانتی‌متری و 70 سانتی‌متری) در جعبه محصول وجود دارد. با استفاده از این دو کابل، نصب گلدان در ارتفاع دلخواه امکان‌پذیر است.

طراحی گلدان به گونه‌ای است که پس از مدتی (بسته به نوع گیاه کاشته شده در گلدان) گیاه به آرامی به سمت بالا (جهت خلاف جاذبه زمین) رشد کرده و زیبایی طبیعی خاص و متفاوتی را به وجود می‌آورد.

چه نوع گیاهانی مناسب کاشت در گلدان وارونه هستند؟

عملا هر نوع گیاهی را می‌توان در این گلدان‌ها کاشت. در واقع، آن‌ها تنها جنبه تزیینی ندارند و حتی می‌توانید در این گلدان‌ها، گوجه فرنگی و فلفل بکارید. اگر قصد پرورش چنین گیاهانی را داشته باشید، باید به وزن محصولات هم دقت کنید و در نظر بگیرید که مثلا وقتی گوجه فرنگی ها بزرگ شوند، فشار بیشتری به خاک و سیم اتصال گلدان وارد می‌شود. بنابراین باید از قبل اقدامات احتیاطی را انجام داده باشید. گیاهانی مثل رزماری و آویشن که نه تنها فضا را زیبا و معطر می‌کنند، بلکه در آشپزی هم می‌توانید از آن‌ها استفاده کنید.  بعضی از گیاهان، تمایل به مبارزه با جاذبه را دارند. در این صورت گیاه در گلدان آویز وارونه سعی می‌کند خلاف جهت زمین رشد کند و منظره عجیب و زیبایی ایجاد می‌شود.

نکاتی در مورد گلدان وارونه:

گلدان وارونه در سایزهای مختلف و با دو جنس پلاستیک و سرامیک در بازار وجود دارد. البته انواع پلاستیکی به دلیل وزن کمتری که دارند، بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرند.

سایز گلدان را با توجه به حجم گیاهی که قصد دارید در آن بکارید انتخاب خواهید کرد. در زمینه انتخاب سایز، میزان رشد گیاه را نیز باید در نظر بگیرید و گلدانی را انتخاب کنید که تحمل رشد گیاه را داشته باشد.

اتصالی را که با سقف برقرار می‌شود به دقت بررسی کنید تا خطر افتادن گلدان وجود نداشته باشد. هنگام نصب گلدان وارونه در فضای باز، باید عنصر باد را نیز در نظر بگیرید. اگر در محل زندگی‌تان بادهای شدیدی می‌وزد، لازم است احتیاط بیشتری به عمل آورید.