معرفی سبزیجات و صیفی جات قابل کشت در منزل
امروزه همه ی مـا درگیر زندگی شهرنشینی شدهایم. دیگر مانند قدیم باغچه کوچکی در حیاط خانه وجود ندارد کـه هرروز با عشق آبیاری باغچه سبز از خواب بیدار شویم. دیگر خبری از عطر سبزیجات تازه در حیاط خانه نیست. درست اسـت کـه از نعمت حیاط و باغ در خانههایمان محروم شدهایم ولی کاشت سبزی در آپارتمان هم ممکن اسـت. در آپارتمان هم میتوانید باغچه کوچکی بسازید و گیاهانی مثل سبزی خوردن و صیفی جات را پرورش دهید.
معرفی و نحوه کاشت سبزیجات و صیفی جات:
1- پیازچه: پیازچه، گیاهی دائمی است. ولی در خانه و مزرعه به عنوان گیاه یک ساله یا دوساله کاشته می شود. بذر این گیاه را با توجه به آب و هوای محل، از اوایل اسفند ماه تا اواخر خرداد ماه می کارند. به این منظور بایستی ابتداء زمین را کاملا آماده ساخت و با کود کافی تقویت نمود. پس از آن که بذر را در زمین پاشیدند روی آنها را با کمی خاک برگ پوسیده و یا خاک نرم می پوشانند
2- مرزه: مرزه گیاهی است یک ساله، محل اصلی و اولیه این سبزی را قسمت های جنوبی کشور فرانسه می دانند. این گیاه را می توان از اواسط فروردین ماه تا اواخر اردیبهشت ماه با توجه به وضع هوا کاشت. مرزه در خاکهای سبک و شنی ماسهای بهتر عمل می آید. در زمانبرداشت شاخههای جوان و کوچک را برای مصرف قطع می کنند و مجددا شاخه های جدید رشد کرده و قابل برداشت می گردند. مرزه را بصورت کرتی و دستپاش می کارند.
3- نعناع: نعناع، گیاهیست دائمی که به صورت خودرو ، می روید و به هیچ عنوان وسیله بذر کشت نمی شود. ریشه نعناع را به قطعات چند سانتیمتری تقسیم نموده و در نقاط مختلف به خصوص در کنار باغچه می کارند. این ریشهها، پس از سبز شدن بسرعت ریشه دوانیده و ساقههای جدید را بوجود می آورند. نعناع را بهر طریقی که بکارند نتیجه نهایی به صورت نامنظم و کَرتی خواهد بود، چون ریشهها به اطراف می دوند و ساقه می دهند.
4- ترخون: ترخون، گیاهی است دائمی که محل اصلی و اولیه آن را در سیبری، اروپای شرقی و آسیای شمالی می دانند. ترخون را بوسیله ریشه تکثیر می کنند. به این ترتیب که اوایل بهار ریشهها را از زمین خارج ساخته و قطعه قطعه می کنند . هر قطعه را در نقطهای جداگانه به صورت خطی و یا متفرق می کارند .معمولا چون ریشه گسترش پیدا می کند ، فاصله بین ریشهها را در زمان کاشت بین ۳۰ تا ۴۰ سانتیمتر در نظر می گیرند. پس از کاشت ریشه ها آبیاری زمین ضرورت دارد.
5- ریحان: ریحان، گیاهیست یک ساله که محل اصلی و اولیه آن هندوستان می باشد. ریحان را به دو صورت دستپاش در زمین های کَرت بندی شده می کارند و چون در زمان برداشت با ساقه به بازار ارائه می گردد، لذا آن را با ساقه از بوته جدا می کنند، یا آنکه با ریشه از خاک خارج ساخته، ریشهها را قطع نموده به بازار ارائه می دهند.
6-شاهی: شاهی، گیاهیست یک ساله که وسیله بذر تولید و تکثیر می شود. این گیاه را به صورت دستپاش ( کَرتی ) می کارند و برداشت محصول آن به صورت برش شاخ و برگ انجام می گیرد.
7- تربچه: تربچه گیاهی است از لحاظ مصرف یکساله، از لحاظ تهیه بذر دوساله، این گیاه از ترب کوهی وحشی که اصلاح و تربیت شده بدست آمده است. تکثیر تربچه، وسیله بذر می باشد. بذر تربچه، قرمز رنگ، کروی شکل و نسبتا ریز است. قوه نامیه بذر تربچه ( قدرت سبز شدن بذر ) در حدود ۵ سال است.
8- برگ بو: اگر می خواهید در زمستان نیز برگ بو داشته باشید ، درون یک گلدان که آن را پر از ترکیبات کوکوپیت ، ماسه و خاک برگ نموده اید ، بذر برگ بو بکارید و گلدان را رو به پنجره ی شرقی یا غربی و جایی که هوا در گردش است ، قرار دهید. گلدان را زمانی آبیاری کنید که سطح خاک تا حدودی خشک شده باشد.
9- جعفری: برای کاشت جعفری ابتدا بذرهای گیاه را یک شب در آب بخیسانید . سپس بذرها را در یک صافی بریزید تا آب اضافی آنها گرفته و کاملا خشک شوند. در مرحله بعد در گلدانی با عمق مناسب خاک لومی شنی که با خاکبرگ مخلوط شده است ، بریزید سپس خاک را مرطوب کرده و دانه ها را با فاصله 10 تا 15 سانتیمتر و در عمق 6 تا 8 میلیمتری از سطح خاک بکارید .
10- تره: بعد از خریدن بذر تره، بذرهای خود را در ظرفی پر از آب بخیسانید تا به خوبی متورم شوند. سپس آن ها را از ظرف آب خارج کرده و روی پارچه یا کاغذ بریزید تا آب آن ها گرفته شود. برای کاشت تره در گلدان از خاک باغچه استفاده کنید و مقداری کود طبیعی یا کود ریز مغذی به آن اضافه کنید. بعد از اینکه خاک را درون گلدان ریختید، خاک را مرطوب کنید و با یک بیلچه آن را مخلوط نمایید سپس بذر تره را با فاصله بر روی سطح خاک بپاشید
11- پونه: یک یا 2 ساقه از پونه را داخل آب بگذارید تا ریشه دهند و بعد آن را بکارید تا هم گلدان زیباتری داشته باشید و هم سبزی تان بهتر رشد نماید . گلدان را پشت پنجره رو به جنوب قرار دهید.
12- آویشن: برای کاشت آویشن گلدان متوسطی انتخاب کرده و آن را با خاک مناسب پر کنید . سپس بذرها را به صورت متراکم در عمق نیم سانتی متری و به فاصله 20 تا 30 سانتی متر در خاک بکارید و گیاه را آبیاری کنید
13- گشنیز: گشنیز و جعفری بسیار شبیه به هم هستند. اگر شما هم این دو را با هم اشتباه ميكنيد، بیایید این مشکل را همینجا برای همیشه تمام کنیم. وقتی این دو سبزی را با هم بکارید و رشدشان را کنار هم ببینید، راحتتر میتوانید آنها را از هم تشخیص دهید. جعفری رنگ تیرهتری دارد و برگهای آن کمی ضخیم و خشنتر است. گشنیز لطیفتر و روشنتر است و بريدگيهاي ریزتری در برگهای آن دیده میشود. ساقه گشنیز هم به دلیل بافت لطیفترش، قابل خوردن است و طعم بسیار خوبی دارد.
14- خرفه: شاید خرفه را در باغچهها دیده باشید، چون بيشتر به شکل خودرو رشد میکند. ولی اين گياه نوعی سبزی محسوب میشود. خرفه ساقههای قرمز و برگ گوشتی دارد. این سبزی ارزش غذایی بالایی دارد و به عنوان گیاه دارویی نیز شناخته میشود. بذر سیاه خرفه را میتوانید به عنوان سبزی خوردن در خانه بکارید. فقط حواستان به تأمین آب مورد نیاز آن باشد.
15- شنبلیله: این سبزی برگی و معطر، به عنوان سبزی خوردن مصرف نسبتاً کمتری دارد و اغلب در ترکیب با سبزیهای دیگر برای پخت و پز مورد استفاده قرار میگیرد. برگهاي گرد و خوشطعم شنبليله را ميتوانيد با بذري كه در گلدانهاي خانگي خود ميكاريد، براي مصرف روزانه برداشت كنيد.
16- شوید: استفاده از اين سبزي برگي به دليل عطر و طعم خوبش، بهصورت خام هم طرفداران خود را دارد. البته شويد به صورت ادويه و طعم دهنده هم استفاده ميشود. شوید گياهي يكساله است و عمر كوتاهي دارد. بعد از آن كه برگهاي شويد را براي مصرف چيديد، رشد دوباره آن چندان مناسب نخواهد بود. پس بهتر است بذر شويد را در فاصله زماني مختلف و در چند گلدان بكاريد.
17- رزماری: رزماری گیاه بسیار خوشبویی است که مقدار زیادی کارنوسیک اسید (carnosic acid) دارد. برای کاشت سبزی در گلدان، بذر یا ساقهای از گیاه رزماری را تهیه کنید و در گلدان با زهکشی مناسب بکارید. خاک آن را مخلوطی از دو برابر خاک گلدان و یک برابر شن درشت تهیه کنید. آبیاری را انجام دهید. اجازه ندهید رطوبت خاک کاملا از بین برود.
18- قارچ: برای پرورش قارچ ، ساقه قارچ را در خاک کمپوست دار بکارید یا از پودر قهوه استفاده کنید و در یک محیط مرطوبی که در شب سرد است بگذارید .چند روز بعد خواهید دید ساقه ها ،جوانه می زنند و سردر می آورند.
19- هویج: شما می توانید انتهای هویج را که معمولاً دور می ریزید در یک ظرف آب قرار دهید تا برگ های هویج داشته باشید. این ظرف را در جای نورگیر قرار دهید تا رشد کند .به عنوان چاشنی و یا در سالاد می توان از برگ های هویج استفاده کرد.
20- سیر: به جای دور انداختن سیر پس از سبز شدن ،این جوانه ها را ذاخل یک لیوان آب بگذارید و جوانه سیر پرورش دهید . جوانه سیر طعم کمتری نسبت به سیر دارد و یک چاشنی خوب برای سالاد و پاستا است.
21- کاهو: انتهای کاهو دست نخورده را در ظرف آب قرار دهید و در جای نور گیر قرار دهید . 2 هفته بعد برگ های جدید رشد می کنند و در عرض 3تا4 هفته برگ ها کاملا رشد می کنند.
22- پیاز: ریشه پیاز را در یک گلدان پر از خاک بکارید تا رشد کند . با رشد ریشه پیاز ابتدا پیازچه رشد کرده و سپس به پیاز کامل تبدیل می شود.
23- زنجبیل: ریشه زنجبیل را در خاک بکارید اما باید بدانید رشد این گیاه کند می باشد و جوانه های آن را می توانید پس از گذشت چند ماه ببینید .برای پرورش گیاه زنجبیل به از 8 تا 10 ماه زمان نیاز دارید
24- گوجه فرنگی: گلدان را با خاک پر کنید و بذر را در عمق نیمسانتی بکارید. گیاه را آبیاری و رطوبت خاک را حفظ کنید. گلدان را در جایی قرار دهید که به مقدار کافی نور خورشید دریافت کند. گوجهفرنگیهای خانگی به بزرگی گوجهفرنگیهای بازار نمیشوند، اما همان طعم را خواهند داشت.